नियमित अपडेट
एटीएम न्यूज नेटवर्क : भारतीय कृषी संशोधन परिषदेने (ICAR) भारताच्या कृषी क्षेत्राला चालना देण्यासाठी १०० दिवसांच्या कालावधीत १०० नवीन बियाणे वाण व कृषी तंत्रज्ञान विकसित करण्याच्या योजनांवर काम करत आहे असे कृषी मंत्रालयाच्या एका वरिष्ठ अधिकाऱ्याने सांगितले.
हा उपक्रम सरकारच्या १०० दिवसीय कृती योजनेचा एक भाग असून प्रामुख्याने शेती तंत्रज्ञानाव्यतिरिक्त हवामान-लवचिक आणि बायोफोर्टिफाइड बियाण्यांच्या जातींवर लक्ष केंद्रित करतो. आयसीएआरचे महासंचालक हिमांशू पाठक म्हणाले कि संस्थेच्या ९६ व्या स्थापना आणि तंत्रज्ञान दिनाच्या समारंभाच्या वेळी पत्रकारांशी बोलताना म्हणाले कि "आम्ही दोन प्रमुख कृती योजनांवर सक्रियपणे काम करत आहोत ते म्हणजे : '१०० दिवसांत १०० नवीन बियाणे वाण' आणि '१०० तंत्रज्ञान १०० दिवस".
महासंचालक पाठक यांनी सूचित केले की आयसीएआर पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्याकडे या नवकल्पनांचे अनावरण करण्यासाठी वेळ मागत आहे. सप्टेंबरच्या मध्यात हा १०० दिवसांचा कालावधी संपेल.देशभरातील ५,५२१ शास्त्रज्ञांच्या कार्यबलासह आयसीएआर तांदूळ, गहू आणि फलोत्पादनासह विविध पिकांमध्ये बियाण्याच्या नवीन जाती विकसित करत आहे. विकासाधीन तंत्रज्ञानामध्ये पाणी व्यवस्थापन, यांत्रिकीकरण आणि वनस्पती संरक्षणाचा समावेश आहे.
कृषीस्तरावर आयसीएआरच्या उच्च-उत्पन्न बियाणे वाणांच्या खराब प्रवेशाच्या समस्येवर लक्ष वेधताना पाठक यांनी आयसीएआर संस्था आणि कृषी विज्ञान केंद्रांमध्ये 'सीड हब' स्थापन केल्याचा खुलासा केला. यावर्षी आम्ही उच्च उत्पादन देणाऱ्या तेलबिया आणि कडधान्यांच्या वाणांसाठी बियाणे केंद्रांना प्राधान्य देत आहोत असे ते म्हणाले.
या योजनेत १७४ जिल्ह्यांमध्ये तेलबिया केंद्रांचा विस्तार करणे आणि १३० जिल्ह्यांमध्ये कडधान्य बियाणांसाठी मॉडेल व्हिलेज हब तयार करणे समाविष्ट आहे. सध्या सुरू असलेल्या उत्सवांचा एक भाग म्हणून आयसीएआर २०२३ मध्ये विकसित केलेल्या ४० नाविन्यपूर्ण तंत्रज्ञानाचे प्रदर्शन करत आहे. महासंचालक पाठक यांनी या नवकल्पनांचे व्यावसायिकीकरण करण्यासाठी १० सामंजस्य करारांवर स्वाक्षरी करण्याची योजना जाहीर केली. यात सुमारे १०० उद्योग या कार्यक्रमात सहभागी होणार आहेत.
आयसीएआरने नवीन उत्पादने आणि तंत्रज्ञानावर काम करणाऱ्या शास्त्रज्ञांचे मॅपिंग करून पाच वर्षांचे धोरण आखले आहे. संस्थात्मक आणि मुख्यालय या दोन्ही स्तरांवर प्रगतीचे परीक्षण केले जात असून कृषी नवकल्पना आणि विकासावर सतत लक्ष केंद्रित करणार आहे. हा उपक्रम सरकारच्या १०० दिवसीय कृती योजनेचा एक भाग असून प्रामुख्याने शेती तंत्रज्ञानाव्यतिरिक्त हवामान-लवचिक आणि बायोफोर्टिफाइड बियाण्यांच्या जातींवर लक्ष केंद्रित करतो.
